Freya Vander Laenen is maatschappelijk werker, licentiaat in de criminologische wetenschappen, geaggregeerde in de politieke en sociale wetenschappen en doctor in de criminologische wetenschappen. Zij was wetenschappelijk medewerker aan Vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie van de Ugent, stafmedewerker van de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheidszorg en coördinator voor de Drugbeleid van de Stad Gent. Ze is hoofddocent criminologie in de Vakgroep Strafrecht en Criminologie van de Universiteit Gent. Zij doceert de opleidingsonderdelen sociaal beleid en welzijnswerk, forensisch welzijnswerk, penologie en drugsfenomenen. Ze is voorzitter van de permanente vorming ‘Forensische Gedragswetenschappen‘ van de Associatie Universiteit Gent en ze is tevens co-editor van de handboeken ‘forensisch welzijnswerk’ en ‘forensische gedragswetenschappen’. Ze is lid van de onderzoeksgroep Institute for International Research on Criminal Policy (IRCP). Zij is promotor van verschillende wetenschappelijke onderzoeksprojecten rond mensen met psychische problemen in contact met justitie (onder meer trajecten van minderjarigen met psychische problemen gevolgd door de jeugdrechtbank, suïcide in detentie, vrouwelijke geïnterneerden). Zij heeft uitgebreid beleids- en praktijk-ondersteunend onderzoek gedaan rond drugbeleid (onder meer evaluatie van de drugbehandelingskamer, overheidsuitgaven drugbeleid en sociale kost van middelengebruik). Zij is lid van de European Society for Social Drug Research, van de European Society of Criminology, van de International Society for the Study of Drug Policy. Ze is hoofd van de deelredactie Recht en Geestelijke Gezondheidszorg van het tijdschrift Panopticon.